25.01.2013 Sejm przyjął nowelizację ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, dzięki czemu gminy naliczając opłatę za gospodarowanie odpadami będą mogły dowolnie łączyć różne metody. Posłowie odrzucili możliwość odbioru odpadów przez gminne spółki komunalne nie wybrane w przetargu. W dalszym ciągu gminy mają do wyboru cztery metody ustalania opłat: od liczby mieszkańców, powierzchni nieruchomości, ilości zużytej wody lub za gospodarstwo domowe (stawka ryczałtowa). Jednak nowelizacja zakłada możliwość wyboru różnych metod dla poszczególnych części obszaru gmin (np. części wyposażonej w wodociągi – według zużycia wody, natomiast co do pozostałego obszaru – według innej metody).
Podczas głosowania na znowelizowaną ustawą „śmieciową” posłowie odrzucili poprawkę pozwalająca gminom na bezprzetargowe zorganizowanie systemu gospodarki odpadami przez gminne spółki komunalne. Oznacza to, że w każdej gminie zostanie wybrany w konkurencyjnym przetargu przedsiębiorca, który zajmie się odbiorem lub odbiorem i zagospodarowaniem odpadów od właścicieli nieruchomości. To rozwiązanie wspiera konkurencję oraz chroni mieszkańców przed ryzykiem zawyżania kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi przez podmioty nie działające na otwartym rynku konkurencyjnym.
Inna ważna zmiana w ustawie przyjęta przez Sejm zakłada możliwość zapewnienia przez gminy pojemników i worków do zbierania odpadów komunalnych i pokrycie tego kosztu z opłat pobranych od właścicieli nieruchomości.
Dodatkowo zostały wprowadzone ułatwienia w składaniu deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Mieszkańcy będą mogli je złożyć w swojej gminie także w formie elektronicznej.
Ministerstwo Środowiska przygotowało zestawienie najważniejszych terminów związanych z wejściem w życie ustawy:
1 stycznia 2012 r. – zaczyna działać rejestr działalności regulowanej, gmina od tego dnia nie wydaje zezwoleń na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
31 kwietnia 2012 r. – przedsiębiorcy odbierający odpady komunalne od właścicieli nieruchomości będą zobowiązani złożyć pierwsze sprawozdania.
1 lipca 2012 r. – sejmik województwa uchwala aktualizację wojewódzkiego planu gospodarki odpadami oraz uchwałę w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, w której określone zostaną regiony oraz regionalne instalacje do zagospodarowania odpadów.
1 stycznia 2013 r. – zaczynają obowiązywać nowe regulaminy utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Do tego czasu gminy są zobowiązane podjąć uchwały w sprawie stawek opłat, szczegółowych zasad ich ponoszenia, wzoru deklaracji i terminu złożenia pierwszych deklaracji.
Od tego dnia powinna zacząć się kampania edukacyjno-informacyjna, mająca na celu zapoznanie właścicieli nieruchomości z obowiązkami wynikającymi z uchwał.
1 stycznia 2013 r. – przedsiębiorcy, którzy przed wejściem w życie ustawy działali na podstawie zezwoleń są obowiązani uzyskać wpis do rejestru.
31 marca 2013 r. – upływa termin złożenia przez gminy pierwszych sprawozdań do Marszałka Województw.
1 lipca 2013 r. – nowy system zaczyna funkcjonować – uchwały rad gmin wchodzą w życie, gminy zaczynają pobierać opłaty od właścicieli nieruchomości i w zamian zapewniają świadczenie usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Do tego czasu muszą zostać rozstrzygnięte przetargi na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości i muszą być podpisane umowy między gminą, a przedsiębiorcami.